Жамбыл облысында ТМККК және МӘМС көрсеткіштері сараланды

Бүгін облыстық, қалалық және аудандық деңгейдегі емдеу-алдын алу ұйымдарының бас дәрігерлері қатысқан кезекті аппараттық кеңес өтті.
Кеңестің басты тақырыбы – 2025 жылдың алғашқы алты айында тегін медициналық көмектің кепілдендірілген көлемі (ТМККК) мен міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесі бойынша атқарылған жұмыстардың қорытындылары. Жиында Жамбыл облысы бойынша Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры филиалының директоры Ғайни Аймағанбетова кең көлемді баяндама жасап, негізгі көрсеткіштер мен проблемалық тұстарға тоқталды.
Басқосу барысында аймақтағы медициналық ұйымдардың қызмет сапасы сараланып, қол жеткізілген нәтижелер мен шешімін күткен мәселелер кеңінен талқыланды. Негізгі екпін өңір халқын сапалы әрі қолжетімді медициналық қызметпен қамтамасыз етуге, жүйенің тиімділігін арттыруға және ресурстарды ұтымды пайдалануға қойылды.
Кеңес қорытындысында барлық игерілмеген көлемдерге терең талдау жүргізу, оларды толық игеру бойынша нақты жоспар әзірлеу және бөлінген қаражаттың мақсатты әрі тиімді жұмсалуын қамтамасыз ету жөнінде нақты тапсырмалар берілді.

Жеке кәсіпкердің ешқандай табысы болмаса да, МӘМС-ке жарна төлеуі қажет пе?

Иә, МӘМС жүйесінде жарна төлеу міндеті жұмыс істеп тұрған ЖК болу фактісі бойынша туындайды және ол табысқа байланысты емес.
Егер жеке кәсіпкер ҚР Салық заңнамасына сәйкес салық есептілігін ұсынуды тоқтатса немесе «жұмыс істемейді» деп танылса, жарна төлеуден босатылады.

Президент Жолдауынан

Мемлекет басшысы бүгінгі Жолдауында денсаулық сақтау жүйесінің қаржылық тұрақтылығына байланысты мәселелердің барын айтты.

«Денсаулық сақтау жүйесінің қаржылық тұрақтылығына және медициналық қызметтерге мониторинг жүргізу ісінің тиімділігіне қатысты мәселелер бар.

Бюджет қаржысы шектеулі кезде Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры іс жүзінде бюджетті реттеуші рөлін атқарып отыр. Қор дайын өнім жеткізетін кәсіпорындарға бақылауды күшейткеннің арқасында шығынды көбейтпей ұстап тұр», – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

Сондай-ақ, Президент медициналық қызметтерге мониторинг жүргізу бойынша жаңа жүйенің қажеттігіне тоқталды.

«Үкімет жасанды интеллект технологиясын қолданып, медициналық қызметтердің сапасына және көлеміне мониторинг жүргізетін жаңа жүйе қалыптастыруға тиіс».

#ӘМСҚЖАМБЫЛ #МӘМСЖАМБЫЛ

МӘМС мәселелері бойынша кезекті кеңес өтті

Тараз қаласы әкімінің орынбасары Ұлана Сламбекованың төрағалығымен міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесіне тұрғындарды тарту және қамту мәселелері бойынша кеңес отырысы өтті.
Кеңеске қала әкімдігінің құрылымдық бөлімшелерінің басшылары, Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының Жамбыл облысы бойынша филиалының бөлім басшысы Дәурен Бурханов, сондай-ақ қаладағы ірі кәсіпорындар, сауда орталықтары, автобус парктері, акционерлік қоғамдар мен жекеменшік шектеулі серіктестіктердің басшылары мен өкілдері қатысты.
Отырыста жұмыс берушілердің назарын өз қарамағындағы қызметкерлердің МӘМС жүйесінде сақтандыру мәртебесінің болмауына аудару қажеттігі айтылды.
Қатысушыларға қызметкерлерінің сақтандыру мәртебесін анықтап, оны қалпына келтіру бойынша нақты тапсырмалар берілді.
Қазіргі таңда Тараз қаласы бойынша міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде сақтандырылмағандардың ішінде 22 мыңнан астам адам жұмыс істейтіндер ретінде тіркелген.
Сонымен қатар, жиын барысында қатысушыларға «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру және медициналық қызметтер көрсету мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңның негізгі бағыттары мен өзгерістері түсіндірілді.
Отырыс қорытындысы бойынша жауапты тұлғаларға сақтандыру мәртебесін реттеу және халықты толық қамту бойынша тиісті жұмыстарды жандандыру тапсырылды.

Бала денсаулығы — МӘМС жүйесінің қорғауында

Жамбыл облыстық көпбейінді балалар ауруханасына шұғыл түрде 5 жастағы қыз бала жеткізілді. Баланың іші қатты ауырып, үздіксіз құсқан. Орталықтың дәрігерлері жедел түрде зертханалық тексеру жүргізіп, жедел соқырішек (аппендицит) диагнозын қойған.
Балалар хирургі Хожимурод Омаров шұғыл ота жасады.
— 5 жасар Ким Алина есімді қыз балаға жасалған операция сәтті өтті. Қазір оның жағдайы да, көңіл-күйі де жақсы. Егер бәрі ойдағыдай болса, 2–3 күннен кейін анасымен бірге үйіне шығарылады, — деді дәрігер.
Бала анасы Диана Алиева қызының қазіргі жағдайы жақсы екенін айтып, дәрігерлерге алғысын білдірді.
Айта кетейік, Қазақстанда 18 жасқа дейінгі балалар — міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі жеңілдік санаттарының бірі ретінде мемлекет есебінен сақтандырылған.

ТЕГІН ДӘРІ-ДӘРМЕК: КІМГЕ БЕРІЛЕДІ ЖӘНЕ ҚАЛАЙ АЛУҒА БОЛАДЫ?

Созылмалы және әлеуметтік маңызды ауруларға шалдыққан азаматтар кепілдендірілген тегін медициналық көмек (ТМККК) және міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі (МӘМС) аясында тегін дәрі-дәрмек алуға құқылы. Дегенмен елімізде дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету жүйесі іс жүзінде қалай жұмыс істейтінін көбі білмейді. Қордың басқарма төрағасының орынбасары Сәуле Тәжібаева бұл туралы толығырақ айтып берді.

Еліміздегі ТМККК және МӘМС жүйесі медициналық қызметтерді ғана емес, амбулаторлық және стационарлық емдеу кезінде тегін немесе жеңілдікпен берілетін дәрі-дәрмектерді қамтиды. Пациент ауруханада тәулік бойы стационарлық ем алу барысында дәрі-дәрмектерді қабылдайды.

Енді емхана деңгейінде берілетін дәрі-дәрмектерге тоқталсақ.
Белгілі бір ауруларға (жағдайлар) шалдыққан Қазақстан Республикасының азаматтарын тегін және жеңілдікпен амбулаториялық дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуге арналған арнайы дәрі-дәрмектер мен медициналық бұйымдардың тізімі бар. Ол ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2021 жылғы 5 тамыздағы № ҚР ДСМ-75 бұйрығымен бекітілген (https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V2100023885). Бұл тізімде аурулар мен оларға арналған дәрі-дәрмектер, дозалар және беру формалары жазылған. Сондай-ақ оларды емханадан кім тегін ала алатыны нақты көрсетілген.

Жағдайға қарай Министрлік бұйрықты арагідік қайта қарайды. Сәуле Тәжібаева атап өткендей, 2019 жылмен салыстырғанда, қазір аурулар тізімі 44-тен 84-ке дейін екі есе артқан. Ал дәрі-дәрмек пен медициналық бұйымдардың саны 1,5 есе, яғни 249-дан 372 позицияға дейін өскен.
ТМККК аясында 50 нозология бойынша 256 дәрі-дәрмек пен медициналық бұйымдар бар. Ал МӘМС жүйесінде ересектерге 13 нозология бойынша 54 дәрі-дәрмек, балаларға 21 нозология бойынша 62 дәрі-дәрмек қарастырылған.

«СК-Фармация» ЖШС дәрі-дәрмек пен медициналық бұйымдарды емханаларға жеткізумен айналысады. Айта кетерлігі, Қор «СК-Фармация» ЖШС-мен жасалған келісімшарт негізінде пациенттерге тегін берілген барлық дәрі-дәрмек пен медициналық бұйымдардың төлемін аударады. Төлемдер республикалық бюджеттен (ТМККК пакеті) және Қор активтерінен (МӘМС пакеті) түседі.

МӘМС жүйесіндегі өзгерістер жұмыскерлерге қалай әсер етеді?

2026 жылдан бастап Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесіне енгізілетін жаңашылдықтар Қазақстандағы еңбек ұжымдарына бірқатар оң әсерін тигізбек. Бұл туралы еңбек ұжымымен кездесуде қордың облыстық филиалы өкілдері айтып берді.
✅ Онкоскрининг – барлығына тегін
Жаңа өзгерістерге сәйкес, 2026 жылдан бастап онкологиялық ауруларға скринингтік тексеру МӘМС жүйесіне қатысу мәртебесіне қарамастан, елдегі барлық азаматтар үшін тегін жүргізіледі. Бұл жаңалық әсіресе жұмысшылар үшін маңызды, өйткені алдын ала тексеру арқылы аурудың ерте кезеңінде анықталуына және денсаулықты сақтауға мүмкіндік артады.
✅ Сақтандырылған мәртебе — 6 ай сақталады
МӘМС жарнасын кемінде бес жыл қатарынан төлеген азаматтар үшін сақтандырылған мәртебе 6 айға дейін сақталады. Бұған дейін бұл мерзім тек 3 айды құрайтын. Бұл өзгеріс жұмыстан уақытша айырылған немесе жаңа жұмыс іздеу үстінде жүрген қызметкерлер үшін маңызды көмек болмақ.
✅ Жұмыссыздарға — жергілікті бюджет есебінен көмек
Кездесу барысында қор филиалы директорының орынбасары Нұрлан Дәрменқұлов келесі жылдан бастап табысы аз азаматтар мен ресми жұмыссыздар үшін МӘМС жарнасы жергілікті бюджеттен төленетінін айтты.
Бұл өзгеріс жұмыссыз жүрген азаматтардың медициналық көмектен шет қалмауына мүмкіндік береді.
Нұрлан Қабылұлы сондай-ақ, МӘМС жарна мөлшері, медициналық қызмет түрлерінің кеңеюі, тегін дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету мәселелері туралы да түсіндіріп берді.

ЖЕКЕ КӘСІПКЕРЛЕР МӘМС ТӨЛЕМДЕРІ МЕН ЖЕҢІЛДІКТЕР ТУРАЛЫ НЕНІ БІЛУ КЕРЕК?

Жеке кәсіпкерлер үшін МӘМС-ке тұрақты түрде жарна төлеу маңызды. Себебі бұл сапалы медициналық көмек алуға мүмкіндік беретін мәртебені сақтауға септігін тигізеді. Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры 2025 жылы жарналарды қалай дұрыс әрі ыңғайлы төлеу керектігін түсіндірді.
Қанша және қалай төлеу керек?
Жеке кәсіпкерлер және жеке практикамен айналысатын тұлғалар басқа әлеуметтік аударымдармен бірге тұрақты жарна төлейді. Ол ең төменгі жалақының 1,4 еселенген мөлшерінің 5%-ын құрайды, яғни 2025 жылы – 5 950 теңге. Егер жалдамалы жұмысшылар болса, олар үшін қосымша төлем жасау қажет. Жұмыс беруші тарапынан олардың табысының 3%-ы (бірақ 25 500 теңгеден аспайды) және қызметкерлердің өздерінен 2% (17 000 теңгеге дейін) ұстайды.

Егер кәсіпкер жалдамалы жұмыс істесе, ол жарналарды жеке кәсіпкер және қызметкер ретінде де төлеуі тиіс.

Кейбір санаттар жарналардан босатылған. Атап айтар болсақ, қызметі тоқтатылған жеке кәсіпкерлер, мүгедектер, зейнеткерлер, көпбалалы аналар және күндізгі оқу бөлімінде оқитын студенттер.

Белсенді жеке кәсіпкерлікпен айналысатын декреттегі әйелдер қызметін тоқтатпаған жағдайда жарналарды төлеу керек.

Неліктен уақытында төлеу маңызды?
Жарналарды ай сайын немесе бірнеше айға алдын ала төлеуге болады. Төлемнің мерзімі кешіктірілсе қарыз бен өсімпұл қосылып, азамат МӘМС жүйесіндегі мәртебесін жоғалтады.

«Жарналарды уақытылы және міндетті түрде төлеу — баршаның сапалы медициналық көмек алуына кепілдік береді. Жеке кәсіпкерлер тегін емделу құқығын сақтау үшін осыны естен шығармауы тиіс», — дейді Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының ресми өкілі Забира Оразалиева.

Бұдан бөлек жеке кәсіпкер жеке клиникаларда емделсе де, төлем жасаудан бас тартуға болмайды. Себебі МӘМС мемлекеттік және жекеменшік мекемелердегі қызметтерді де қамтиды. Егер жеке кәсіпкер қызметін тоқтатса, ол кәсіпкер ретінде төлеуін тоқтатып, жарналарды өз еркімен немесе жұмыс беруші арқылы төл

Жүкті әйелдер скринингтен тегін өте ала ма?

Мен жүкті әйелмін, жеке клиникадағы гинекологқа қаралып жүрмін. Скринингтерді МӘМС арқылы тегін өте аламын ба?

— Иә, скринингтік тексерулер, соның ішінде пренаталдық скрининг те МӘМС пакетіне кіреді. Сондай-ақ жүкті әйелге зертханалық талдаулар, құралдық диагностика, бейінді мамандардың кеңесі де қолжетімді.

Медициналық бақылаудан дер кезінде өту үшін тіркелген емханаңызда жүктілік бойынша есепке (12 аптаға дейін) тұру қажет.

МӘМС-тегі мәртебені қалай қалпына келтіруге болады?

Мен шетелде жүріп, бірнеше ай елде болмадым. Енді МӘМС бойынша емделуім керек. Мәртебемді қалай қалпына келтірсем болады?
Егер сіз бұған дейін тұрақты түрде жарна төлеп, сақтандырылған болсаңыз, онда өткізіп алған кезең үшін қарызды өтесеңіз жеткілікті. Өткен 12 ай үшін төлем болған жағдайда мәртебе қайта беріледі.
Өткен бір жылдағы төлемдердің бар-жоғын келесі жолдармен тексеруге болады:
msqory.kz ресми сайтында
— Telegram-дағы @SaqtandyrýBot арқылы
— Qoldau 24/7 мобильді қосымшасында
egov.kz сайтындағы жеке кабинетте
— Damumed-тегі жеке кабинетте
— Банктердің мобильді қосымшаларында